سامانه های مزاحم بازار تایر را به لبه پرتگاه می برند

امیر رونقی، از فعالان بازار تایر در گفتگو با «لاستیک پرس» با اشاره به این که بازار در شرایط رکود شدید تقاضا است و این رکود طی دو دهه گذشته تقریبا کم نظیر است گفت: این در حالی است که شرایط کلی حاکم بر اقتصاد کشور به دلیل تورم، چالش های ارزی و کمبود نقدینگی می توانست محرکی برای روندی معکوس در بازار باشد.

وی با بیان این که در حال حاضر در حوزه تایر دپوی کالا از یک سو در انبارها و واردات بی رویه در دوره های گذشته باعث شده عرضه تایر در بازار افزایش یابد ادامه داد: مصرف کنندگان نیز استقبال زیادی از محصول نمی کنند که دلیل آن توزیع بالای تایر در دو سال گذشته است و نتیجه این امر عدم همخوانی عرضه و تقاضا است.

به گفته او در حال حاضر صنف تایر علاقه زیادی به توزیع تایر دارد، چراکه پایین بودن قیمت های بازار نسبت به قیمت مصرف کننده باعث انباشت کالا در سامانه ها و انبارها و کاهش سرمایه ها شده و این موضوع در آینده نقدینگی شرکت های تولیدی را تهدید خواهد کرد، چراکه در چنین شرایطی خریداران عمده با کمبود نقدینگی روبرو شده اند و خواب سرمایه افزایش یافته است.

به گفته او در چنین شرایطی ابتدا نیازمند اصلاحاتی در سامانه برای جلوگیری از قفل شدن کالا در انبارها و سامانه ها هستیم و تا زمانی که این مشکل حل نشود، به دلیل شرایط حاکم بر بازار نمی توان روی تحرک بازار حساب ویژه ای باز کرد.

وی با اشاره به مشکلات حاکم بر سامانه گفت: این چالش ها در عمل باعث شده ورود نقدینگی به شرکت های تولیدی با چالش روبرو شود و تداوم این روال در نهایت به کسری موجودی در بازار در نتیجه کاهش احتمالی تولید کارخانجات خواهد شد و ضروری است تدابیری برای تداوم گردش مالی در بازار اتخاذ گردد، در غیر این صورت باید منتظر مشکلات آتی بازار باشیم.

به عقیده او موضوع دارایی و مالیات و سامانه های مرتبط با آن نیز مشکل دیگری است. در حال حاضر عملکرد فعالان بازارها باید در سامانه ها و مراکز متعدد و موازی ثبت و ضبط گردد که این فرایند در کنار هدررفت زمان باعث افزایش هزینه نیروی انسانی برای فعالان بازار شده است.

رونقی با بیان این که ثبت سفارشات جدید از کارخانجات منوط به فروش و آزادسازی تایری است که عمده فروش از کارخانه خریداری و در سامانه ثبت کرده است افزود: تا زمانی که ۶۰ تا ۷۰ درصد موجودی تخلیه نشود، نمی توانیم ثبت سفارش جدید داشته باشیم و این در حالی است که در صورت اصلاح و حتی حذف سامانه قادر خواهیم بود کالا را با شرایط متناسب با بازار به فروش برسانیم و نسبت به جلوگیری از توقف کالا و خواب سرمایه اقدام کنیم و شرایط کنونی امکان هر گونه ابتکار عمل را از فعالان بازار گرفته است.

به گفته او شرایط حاکم بر بازار که حکایت از آرامش کنونی دارد هیچ توجیحی برای تداوم سخت گیری ها از مجرای سامانه ها ندارد و پیگیری های ما هم از دولت راه به جایی نبرده است. در حال حاضر دولت روی شفافیت معاملات در کالاهای داخلی و وارداتی تمرکز دارد، اما معتقدم این شفافیت باید به جای کالای داخلی روی کالای قاچاق متمرکز شود و این در حالی است که وجود سامانه های متعدد دیگر همچون سامانه مودیان مالیاتی می تواند به راحتی هر نوع اطلاعات شفاف را در اختیار دولت قرار دهد و از شفافیت بالایی هم برخوردار است و لذا وجود سامانه جامع هیچ توجیح اضافی ندارد.

وی با بیان این که سامانه مودیان به راحتی قیمت ها، میزان سود و حجم فروش فروشندگان را مشخص و شفاف ثبت می کند گفت:  این اطلاعات به صورت آنلاین گزارش می شوند و  همه این اطلاعات قابل دسترسی برای نهادهای نظارتی است.

به گفته این فعال بازار طبق قوانینی که در نظر گرفته شده عمده فروش باید با سه درصد و خرده فروش با ۱۲ درصد سود نسبت به فروش کالا اقدام نماید، حال آن که دو درصد از نرخ سه درصدی عمده فروشان به دارایی و مالیات اختصاص می یابد. این در حالی است در سامانه مودیان می توان برای سایزهای مختلف نرخ های سود متغیر در نظر گرفت که در نهایت برآیند نرخ سود در همان دامنه قانونی قرار بگیرد.

به گفته رونقی در حال حاضر ما باید به چندین مرکز گزارش عملکرد ارایه کنیم و این قوانین بازدارنده و سامانه ها به موانع مهمی برای فعالیت تبدیل شده که عملا فعالیت در این حوزه را غیرقابل توجیح کرده است.

از سوی دیگر عدم هماهنگی و تاخیرهای زمانی در ثبت کالا در سامانه توسط کارخانه و دریافت آن در انبار همگی باعث شده تا بازاریان این حوزه در مظان اتهامات واهی قرار بگیرند. به عنوان مثال کالا توسط کارخانه در سامانه بارگزاری شده اما هنوز به دست عمده فروش نرسیده و نهادهای نظارتی انتظار دارند این تاخیرها که ارتباطی به فعال بازار ندارد توسط فعالان بازار پاسخ داده شود و این باگ ها در سامانه واقعا مشکل آفرین هستند.

به گفته رونقی تشکل های حوزه تایر هم اگر پیگیری هایی برای رفع مشکلات انجام داده اند هنوز این باگ ها برطرف نشده و باید گفت این سامانه ها هیچ مزیتی برای کارخانجات، فروشندگان و حتی دولت ندارد و توصیه می شود دولت به سامانه مودیان اکتفا کند.

این فعال بازار با اشاره به افزایش ریسک های بازار در نتیجه شرایط حاکم بر حوزه سیاست خارجی و پیش بینی ها از احتمال بروز مجدد جنگ گفت: به خصوص در حوزه تایر به دلیل سرمایه های بالا، فضای بزرگ انبار، قابل اشتعال بودن محصول و … این نگرانی در بازار افزایش یافته و لذا بسیاری از فعالان بازار به اندازه نیاز روزانه نسبت به خرید کالا اقدام می کنند و نگران شرایط آتی هستند و در این شرایط معتقدند اگر به جای خرید کالا، منابع سرمایه ای را به ارز و طلا که نقدشوندگی بالاتری دارند، سوق دهند ریسک کمتری متحمل شده اند و در این بین برخی مشکلات بانکی در دوره جنگ ۱۲ روزه این به این نگرانی دامن زده است و در چنین شرایطی فعالان بازار دست به عصا حرکت می کنند.

موضوع بعدی که او به آن اشاره کرد، چالش قطعی برق و انرژی است که باعث تعطیلی کارخانجات به صورت دو سه روز در هفته شده است. به گفته او درست است که بازار در شرایط کنونی تامین می شود، اما فراموش نکنید این بازار از تقاضای بسیار پایینی برخوردار است و در صورتی که به هر دلیلی تقاضا در بازار تقویت شود، قطعا عرضه های کنونی نخواهند توانست نیاز بازار را تامین کنند و حتما با کسری موجودی روبرو خواهیم شد.

از طرفی شرایط سیاسی، اقتصادی و مشکلات حاکم بر مولفه های بازار باعث شده تقاضا پایین باشد، در عین حال موجودی تایر در انبار بسیاری از مصرف کنندگان به دلیل هیجانات سال های اخیر بالا است و این موضوع نیز روی تقاضا اثر منفی بر جای گذاشته است، اما در صورتی که محرک های تقاضا در بازار تقویت شوند، قطعا بازار با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد.